Monday, October 27, 2008

ေမေလးသို႔ေပးစာမ်ား(၃)


မေလးေရ..စာေတြဖတ္ရမယ္လိုကေတာ့ေမွ်ာ္လင့္မိပါတယ္..ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ေလ၊ငါေရးတဲ့စာေတြထဲက..နင့္အ တြက္တစ္ခုခုရခဲ့ရင္ပဲဒီစာေတြကိုေရးရတဲ့ငါ့ အဖို႔္ ပင္ပန္းရတာ ေက်နပ္စရာေပါ့ေနာ နင္ေမးလို႔သာေျပာေနရတာ ငါကဘာမွသိပ္ျပီးမတတ္ဘူးဟ ဒါေပမဲ့ငါသိသေလာက္ေလးကိုေ၀မွ်မယ္ျပန္ေျပာျပမယ္ေလ၊ၾကဳိက္တာရွိရင္ယူမ
ၾကိုက္တာဆိုရင္မွားေနတယ္လို႔ထင္ရင္ျပန္ေဆြးေပါ့..နင္တို႔လံုး၀လက္ခံရမယ္လို႔ေတာ့မေျပာဘူးေျပာပိုင္ခြင့္ လည္းမရွိဘူး လူတစ္ဦးျခင္းရဲ႕ လြပ္လပ္ခြင့္ကိုဘယ္သူမွခ်ဳပ္ခ်ယ္ခြင့္မရွိဘူးေလ ေလာကသားေတြရဲ႕အႏုိင္းမဲ့ ေက်းဇူးရွင္ျဖစ္တဲ့ျမတ္စြာဘုရားေတာင္မွလူတစ္ဦးျခင္းရဲ႕လြပ္လပ္ခြင့္ကို အသိမွတ္ျပဳရတာကို ပိဋကတ္ေတာ္ေတြ ထဲမွာဖတ္ဖူးျပီးသာျဖစ္လိမ့္မယ္ေလ၊လူတိုင္းဖတ္သင့္တဲ့စာအုပ္ကိုညြန္းျပပါလို႔ဆိုလာရင္ေတာ့ ငါ့မွာျပစရာကပိဋ ကတ္ေတာ္ျမန္မာျပန္ေတြကိုပဲညြန္းရလိမ္းမယ္..ငါတို႔ကျမန္မာလိုပဲတတ္တာကိုးေနာ္..ဒီက်မ္းစာေတြျဖစ္လာဖို႔က ေလးသေခ်ၤနဲ႕ကမာၻတစ္သိန္းေလာက္ပါရမီျဖည့္ခဲ့ရတာေလ..ေၾသာ္တစ္သေခ်ၤမွာ သခ်ာၤသေဘာအရတစ္ေနာ္မွာ သုညတစ္ဆယ့္ေလးလံုးပါတယ္လို႔ဖတ္ဖူးတယ္(၁၀၀၀၀၀၀၀၀၀၀၀၀၀၀)ဆိုတာတစ္သေခ်ၤေလ..ဘယ္ေလာက္ ၾကာတဲ့ကာလလဲေတြးၾကည့္ပါေနာ္…ဒီလိုကာလအၾကာၾကီးျဖည့္က်င့္ျပးီမွရလာတဲ့ညဏ္နဲ႕ေဟာတဲ့ဘုရားစကား တရားေတာ္ေတြက မွတ္တမ္းတင္ထားတဲ့က်မ္းစာဟာကမာၻမွာအေကာင္းဆံုးက်မ္းစာေပါ့ေလ..ဒါကိုေတြးရင္းနဲ႔ ဒီပိဋကတ္ေတာေတြကိုအာဂုံေဆာင္လာခဲ့ၾကတဲ့ေရွးကသံဃာေတာ္အရွင္ျမတ္ေတြ၊အခုရွိေနၾကတဲ့သံဃာေတာ္အရွင္ျမတ္ေတြရဲ႕၊
၀ိရိယေတာ္ေတြ၊မဟာညဏ္ေတာ္ေတြကို ေအာက္ေမ့ပူေဇာ္ေနမိတယ္ေလ..စဥ္းစားၾကည့္ေလ ငါတို႔ေက်ာင္းစာတစ္အုပ္ေလာက္မ်ားအာဂုံေဆာင္ခဲ့ဘူးလား?တစ္ပုဒ္မဟုတ္ဘူးေနာ္တစ္အုပ္ ေ၀းေသး.. ခုဖတ္ ခုေမ့..လယ္တီဆရာေတာ္ဘုရားၾကီးကေျပာခဲ့တယ္ေလ“အာဂုံရမွအာဂလူ”တဲ့ေမေလးေရ..ငါေတာ့္ဘာမွအာဂုံမရဘူးဟ၊
အခုေခတ္မွာပိဋကတ္ေတာ္ေတြကိုCDနဲ႔သိမ္းcomputerနဲ႔ထိမ္းထားၾကေပမဲ့ေရွးေခတ္ကအရွင္ေကာင္းအ ရွင္ျမတ္ေတြက“ႏွလံုးသားနဲ႔ထိမ္းသာလာခဲ့ၾကတာေလ”ဒီဆရာေတာ္ၾကီးေတြ၊လူပုဂၢဳိလ္ၾကီးေတြရဲ႕တန္ဖိုးမျဖတ္ ႏုိင္တဲ့ေက်းဇူးတရားကို..ငါတိ႔ိုံဘာနဲ႔ျပန္ဆပ္ရမလဲ?ေတြးၾကည့္ေလ ဒီေနရာမွာေမေလးသိဖို႔ပိဋကတ္ေတာ္ေတြအ ေၾကာင္းနည္းနည္းေျပာမယ္
ပိဋကတ္သုံပုံဆိုတာက၀ိနည္းပိဋကတ္၊သုတၱံပိဋကတ္နဲ႔အဘိဓမၼာပိဋကတ္ သုံးခုေပါ့ေနာ္ဒီသုံးခုမွာျမတ္စြာဘုရား ေဟာၾကားေတာ္မူတဲ့ပါဠိေတာ္က်မ္းရင္းက-၅၂က်မ္း၊ဒါေပမဲ့ အခုရွိေနတဲ့ ဆဌသံဂါမူအရရုိက္ႏွိပ္ပူေဇာ္ထာတာက က်မ္းစာအုပ္ေပါင္းေလးဆယ္(၄၀)ရွိတယ္ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့တစ္ခ်ဳိ႔က်မ္းေတြကိုတစ္ေပါင္းတည္းစုလိုက္လို႔ပဲ ေမေလးနားလည္ေအာင္စာအုပ္ေတြေရျပမယ္ေနာ္..
(၁)ဒီဃနိကာယ္ (၃)က်မ္းက(၃)အုပ္
(၂)မဇ်ၥိမနိကာယ္က (၃)က်မ္းက(၃)အုပ္
(၃)သံယုတၱနိကာယ္(၅)က်မ္းက (၃)အုပ္
(၄)အဂၤုတၱရနိကာယ္(၁၁)က်မ္းက(၃)အုပ္
(၅)ခုဒၵကနိကာယ္(၃၀)က်မ္းက (၂၈)အုပ္
ဒီေတာ့စုစုေပါင္းဆိုရင္ က်မ္းက -၅၂က်မ္း စာအုပ္က(၄၀)ေပါ့ေနာ္..ေအာ္ ေမ့လို႔ ခုဒၵကနိကာယ္မွာပါတဲ့ က်မ္းသံုးဆယ္ က
(က)၀ိနည္း(၅)က်မ္း(၅)အုပ္
(ခ)အဘိဓမၼာ(၇)က်မ္း(၁၂)အုပ္
(ဂ)သုတၱန္(၁၈)က်မ္းက(၁၁)အုပ္
စုစုေပါင္းဆိဳင္ က်မ္းေပါင္း(၃၀) စာအုပ္က(၂၈)အုပ္
ဒီေလာက္မ်ားတဲ့က်မ္းစာေတြကို အာဂုံေဆာင္လာတဲ့မဟာလူသားပါရမီရွင္ေတြကို ငါ့ႏွလံုးသားထဲကအက်င့္တ ရားနဲ႔ပဲငါပူေဇာ္ေနမိတယ္..ေမေလးရယ္ဒီပိဋကတ္ေတြရဲ႕လမ္းညြန္ခ်က္ေတြကို..ငါတို႔တကယ္က်င့္ဖို႔ေတာ့လုိ တယ္ ေလ ျပီးေတာ့ ေသေသခ်ာခ်ာ ရင္ထဲရွင္းေအာင္သိဖို႕လည္းလိုတယ္။။ဒီအယူဆေတြဟာ လူေတြအပါအ၀င္ သတၱ၀ါအနႏၱအတြက္ ဘ၀ေနနည္းလမ္းညြန္ ေနာက္ျပီးေတာ့ေသနည္းလမ္းညြန္ေလ။
ေမေလး..ဒီအယူေတြဟာဘယ္သူအေပၚကိုမွ မ်က္ႏွာလိုက္မႈမရွိတဲ့ ဘက္လိုက္မႈအကင္းဆံုးအယူ၀ါဒ၊ေနာက္ ျပီးေတာ့တကယ္စစ္မွန္တဲ့ ဘ၀လမ္းစဥ္ေတြဆိုတာကို ပိဋကတ္ေတာ္ေတြကိုဖတ္ၾကည့္ရင္ပိုသိပါလိမ့္မယ္လို႔ ငါေမွ်ာ္လင္ေနရင္းေပါ့။
ေမေလး အသိၾကြယ္ပါေစ။

Friday, October 24, 2008

Buddhist Attitude to Education

According to Oxford Advantaged Genie Dictionary, education means a process of teaching, training and learning, especially in schools, or colleges, to improve knowledge and develop skills. Here we will examine in brief how much Buddhism has taught, and done as regards to this.

Buddhism gives the highest regard for wisdom (paññā) and purity (visuddhi) of the mind from mental defilements, and the worst condemn for ignorance. In Buddhism wisdom is the sharpest means to cut off all impurities. But what we are talking here is knowledge (ñāṇa), of course, knowledge and wisdom are not equivalent terms. For one can collect knowledge by learning, but not wisdom. Wisdom is not something that is accumulated, but it comes from a deep reflection. Therefore, of the three roads, to wit: Suta- learning, Cinta- thinking, Bhāvana- meditation, only the third one gives rise to wisdom. But Buddhism does not overlook the fist two steps. It always emphasizes on learning and teaching as the way to dispel ignorance. And some times the two terms knowledge and wisdom are interchangeable.

First, the Buddha is an extraordinary Teacher (sattha). He is endowed with the five qualities:

1- Attaññū: He knows what is good/ beneficial;
2- Dhammaññū: He knows what is true/righteous;
3- Mattaññū: He knows the measure;
4- Kālaññū: He knows the right time;
5- Parisaññū: He knows the assemblage or the person.

Among his nine precious attributes one is "Anuttaro purisadammasarathi" which means an excellent tamer of who should be tamed; and another epithet is "Satthā devamanussānam" which means the teacher of gods and men.

The Buddha said he had enlightened by himself without a teacher but it does not means that he had never learnt. Actually he had trained to be mastered of all the skills of statecrafts and sciences of the day. He also had a proficient religious knowledge of Brahmanic and Samana traditions. What he said is that he had realized the unrealizable of the Samanas' experiences, and he proclaimed the unheard Dhamma that were lacking in the Vedic scriptures, and he gave a new interpretation for the ancient knowledge.

He is a skilful teacher and strongly believed in the power of transferring knowledge to convince people to change their way of life. Once, the Buddha and his large company of monks were in the city of Nalanda, a lay follower named Kevaṭṭa came to pay respect to him and requested the Buddha commending his great disciples to exhibit miracles so that the entire inhabitants of prosperous Nalanda city would become his followers. The Buddha rejected his request and said that of the miracles, the miracle of instruction is the best -anusāsanī-pāṭihāriya [1]. And only this miracle he himself used and encouraged his disciples to use. After he has trained the first group of disciples, the Buddha sent them to different directions to teach the Dhamma "for the good of the many, for the benefit of the many, for the happiness and welfare of the world."[2] He himself went to Uruvella and converted one thousand fire-worship ascetics by famous "Aditta sutta"- the discourse on fire.

The Buddha expounded Dharma in many ways to fit the different types of individuals. He used many different methods and devices to transfer his knowledge to people: similes, parables, analogies, analyses, synthetic, etc. By his ability of reading other's minds and their past experiences, he gave a suitable discourse so that his listeners would easily understand and put into practice. Now we see some discourses are lengthy, some are medium size and some are very short; some are rich of lofty philosophy, some are with deep and nuanced psychology, some are simple and common day to day life for the peasants.

He requested his listeners to pay close attention at what is being taught (Tena hi bhikkhave sunātha, sādhukam manasi kārotha...), willingly to learn, and remember it well, then folder and examine it's meaning. (sutvā dhāreti dhātānam dhammānam attham upaparikkhati attham upparikkhato dhammā nijjhanakkhamanti; or: Dhammam sotukāmo sutānam dhammānam dhārakajātiko. Dhātānam dhammānam atthūpaparikkhāyi..).

In Sammosa sutta of the SN it is stated: Idha bhikkhave bhikkhū na dhammam pariyāpunanti suttam geyyam veyyākaranam gatham udānam itivuttam jātakam abbhutadhammam vedallam ayam pathamo dhammo saddhammassa sammorāya antarādhānaya pavattati.- Herein, bhikkhus , if the bhikkhus do not master the dhamma: the discourses, mixed prose, expositions, verses, inspired utterances, brief saying, birth stories, marvelous accounts, miscellanies, this is the first cause of the disappearance of the true teaching." Thus the Buddha emphasized on the learning and mastering the Dhamma, made it a crucial factor which constitutes the longevity of the Dhamma.

Another interesting event recorded in Mahaparinibbana sutta (DN) is that the Mara- evil one requested the Buddha terminated his life right after he attained enlightenment, the Buddha refused this unreasonable request with the consideration that until the Tathagata's fourfold disciples (Bhikkhus-monks, bhikkhunis-nuns, Upasaka-laymen followers, Upasika-lay women followers) have mastered the Dhamma taught by him, he will not enter into eternal peace of Nibbana. This incident reveals that the Buddha had dedicated his time for teaching, instructing and enlightening people. During forty-five years of his Buddha's career he was the noblest example of a Teacher.

In Buddhist terms, the knowledge acquired by learning is called 'sutamaya ñāṇa'. The other two are 'cintamaya ñāṇa'- the knowledge acquired by thinking, and 'bhavanāmaya ñāṇa'- the knowledge acquired through practicing meditation.

One of the factors that give rise to right view is named 'paratoghosa' which literally means hearing the sound of other. This is not a kind of revelation secretly revealed by the God or gods. It simply means one listens to the wise and gains some knowledge or suddenly realizes some essential there in. Another word to describe the person of much knowledge is 'buhussuta'. A person who is endowed with 'heard much' is regarded as a blessing. (Mangala sutta). 'Sutadhanam' is the treasure of having 'heard much', sutadharo is remembering a lot, and 'sutasanniccaya is collection of hearing. 'Suta' is one of the five treasures-(dhana). To wit: confidence-saddha, virtue-sīla, learned-suta, benevolence-cāga, and wisdom-paññā for lay persons, and it is among the seven treasures of bhikkhus-monks and bhikkhuni- nuns.

But the Buddha also reminded his audiences to be careful about accepting what were being taught. " Nay, Kālāma[3], do not be led by revelation, or by tradition, or by hearsay, not by authority of the secret scriptures, or by mere reasoning, not by seeming logical, not by mere believing in the person who spoke it,..". In another occasion, the Buddha pointed out five things[4] that should not be taken for granted. They are saddha- faith, ruci- liking (emotional inclination), anussava- oral tradition, akāraparivitakka- reasoned cogitation, and diṭṭhi nijjhānakkhanti- reflective acceptance of view. "These five things can turn into different ways here and now. Now some thing may be fully accepted out of faith, yet, it may be empty, hollow, and false, but some thing else may be not accepted but it may be factual, true and unmistaken..."

There are three stages in the course of Buddhist Education: Pariyatti- learning, Paṭipatti- practicing, and Paṭivedha- realization. Thus learning is the first step on the way to Nibbāna.

The four aspects of knowledge:

(1) Diṭṭha- what is seen.
(2) Suta- what is heard.
(3) Muta- what is thought of.
(4) Viññāta- what is understood.

Suta- learning is the first step to acquire knowledge. Another term for learning is 'ugganhatam'.

Sikkhā is the higher training. Three kinds of trainings are essential in Buddhism. They are: Sila sikkhā- The higher training of morality; Samādhi sikkhā- the higher training of concentration; and Paññā sikkhā- the higher training of wisdom.

In Singāla sutta (DN), the Buddha taught the young Sigāla about five duties of students toward teacher as follows:

(1) Uṭṭhānena- Rising up to show respect ( when the teacher comes).
(2) Uppatthānena- supporting the teacher.
(3) Sussūsāya- listening to him carefully or showing obeisance.
(4) Pāricariyāya- attending on the teacher.
(5) Sakkaccam sippapaṭiggahanena- duly comprehending the accepted teaching.

The word sippa means skill/ knowledge in crafts or arts, this surely denotes the worldly knowledge. Thus the fifth duty of a pupil is to be carefully/ attentively learning whatever he is taught. In Mangala sutta it is stated: 'bāhu-saccañ-ca sippañca, vinayo ca susikkhito- learned and perfect in skills, disciplined and well trained.'

On the part of teachers, they have to:

(1) Suvinitam vinenti- trains him in whatever discipline well trained.
(2) Suggahitam gāhāpenti- makes him hold fast that which must be well held.
(3) Sabba sippassutam samakkhāyino bhavanti- thoroughly instructs him in every skill of the art.
(4) Mitta maccesu patiyādenti- speak well of him among his friends and companions.
(5) Disāsu parittānam karoti- do protect him in every direction.

Thus the duties of teachers as instructed by the Buddha are heavier than nowadays. This is because the conditions of education in the Buddha's time were much difference than in the modern time. In the ancient time the pupils lived dependent on the teachers. They often learn with one teacher at a time. And there were no government schools. The Jataka stories reveal that Takkasita was the well- known center of learning and teaching in India. The youngsters were sent there and they found a teacher who possesses the knowledge that they want to learn, there they remain with the teacher for long time, under his care and protection.

The term for teachers are: sattha, Acariya, upajjhāya- preceptor, mentor; and antevāsiko is a pupil. The teacher should show compassion for the pupil. Cūḷa vagga Pali, vattakhanddhaka describes in details the duties of teachers (ācariya, upajjhāyā,...) to the pupils, and the duties of a pupil toward his mentor/ preceptor/ teacher.

A Sutta in Aṅguttara Nikaya vividly describes the method of monastic training as follows:

(1) Approach a teacher with due respect and conscientious;
(2) Interrogation to clear out the meaning;
(3) Having learnt sufficient knowledge, he lives in comfort (citta viveka & kayaviveka);
(4) He is virtuous, live by the training of the Patimokkha, restraining his sense organs, seeing danger in the slightest fault.
(5) Having learnt much, memorized, recited verbally, investigated with the mind, and penetrated well by right view.
(6) He is energetic;
(7) Does not engage in pointless talk, he talks only on the Dhamma, or keeping noble silence.
(8) He dwells contemplating on the rise and fall of the five aggregates.
[5]

Sangha, the community of monks and the community of nuns are not only the congregation of contemplatives, but also the religious training schools. In a traditional way the new comer has to remain with a teacher (upajjhaya) for as least five years in order to learn the way of monastic as well as scriptures, meditation subject, etc. The methods of learning are: listening, memorizing, reciting (verbally), investigating the meaning by himself or interrogating with dhamma friends or teacher to clear the meaning.

Many monasteries become the great centre of learning, even there were some large Buddhist university such as Nalanda in eastern India and Valabhi in Western India that lasted for centuries, dated back over one thousand five hundreds ago. It was reported that there were times Nalanda University hosted around twenty thousand students from many different countries.[6] In Sri Lanka, in ancient time there were Mahavihara, Abhayagiri (Anuradhapura period); in modern time there were Vidyalankara pirivena, Kaleniya Pirivena, Vajira Pirivena,… to name a few. In Myanmar in the past Pyu, Thaton, Bagan, Amarapura were the great centre of Buddhism where children were sent to monasteries to acquire knowledge. Before the colonial period, Buddhist monasteries were the main schools for children of countries of the Theravada Buddhist tradition (Sri Lanka, Thailand, Myanmar, Lao, Cambodia and some southern provinces of Vietnam).

In modern time, Buddhist monks and nuns still actively give their services in educational field. Building school, write and distributing books, giving lectures, supporting poor students, and giving Dhamma talks are the most popular way to educate people. Follow the Teacher's footsteps Buddhist monks and nuns wander place to place to awaken people to the reality of life. A typical progressive talk start from charity (dana), to morality (sila), to heavenly states (sagga), to renunciation (nekkhamma), and finally to the Four Noble Truths that embody the liberation from all form of suffering. Thus Buddhist education is the way leading upward, though it does not stress much on the skills and knowledge for material gains, but it always encourages people "to be able" in supporting oneself and one family, to benefit society, and above all, to be detached, liberated from greed, hatred, and delusion.

Ayyakhema Centre, January 2005
Bhikkhuni Dhammananda


[1] Kevatta sutta, DN; AN iii, 60. Three kinds of supernormal powers or miracles: Iddhipada- dive into the earth, fly on the sky, etc; paracitta ñāṇa- thought reading, and anussāsani- the miracle of instruction "you should think in this way and not in that way! You should attend to this and not to that! You should give up this and should dwell in the attainment of that."

[2] Mahavagga pali, p14

[3] Kesamutti sutta, AN

[4] Canki sutta, MN

[5] A viii, 2.

[6] Huien Tsang record.

က်ေနာ္ ဖတ္မိတဲ့စာေလးေတြကို သူငယ္ခ်င္းေတြကိုမွ်ေ၀ခ်င္တဲ့ ဆႏၵတစ္ခုတည္းျဖင့္


Wednesday, October 22, 2008

ေ၀မွ် ခံစားၾကည့္ျခင္း

သိသမွ် ေတြးဆအေျဖ(၁၀) ကို ဦးေကာ၀ိဒ(ၿမိတ္)မွ ကူးယူေဖၚျပပါေၾကာင္း.....

အေမး။ ။ျမတ္စြာဘုရား စကားေတာ္ေတြကို ျပန္ေျပာျပတဲ့ေနရာမွာ “ မင္း…..ငါ…….ကြ” ဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္းေတြကို မိုးကုတ္ဆရာေတာ္ႀကီး သံုးႏႈန္းထားတာ ဖတ္ရပါတယ္ဘုရား။ ျမတ္စြာဘုရားဟာ ဒီလို မသုံးႏႈန္းဘူးထင္ၿပီး တပည့္ေတာ္ စိတ္ထဲ မအီမသာ ျဖစ္မိပါတယ္။ စာစကားကို ရြာနားအေရာက္ပို႔မယ္ ဆိုတဲ့ ေစတနာနဲ႔ဆိုေတာ့ သံုးလို႔ရပါသလားဘုရား။

အေျဖ။ ။ ေမးခြန္းရွင္က ဒီလုိအသံုးအႏႈန္းေၾကာင့္ သိပ္ ဘ၀င္မက်ျဖစ္ေနတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။

ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေျပာရင္ တရားစကားေျပာရာမွာ သည္လိုအသံုးအႏႈန္းမ်ဳိးေတြဟာ ယခင္အတိတ္က ၀ါသနာေၾကာင့္လည္း ျဖစ္နိုင္ပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ သန္႔ရွင္းတဲ့ စိတ္ေစတနာျဖင့္ ဒကာ/ဒကာမတို႔အား ေဟာေျပာတာကေတာ့ အျပစ္မရွိပါဘူး။ (မင္း….ငါ…….ကြ)စတဲ့ အသံုးအႏႈန္းကို မဆိုနဲ႔ဦး။ ျမတ္စြာဘုရားလက္ထက္ေတာ္က ပိလိႏၵ၀စၦ ဆိုတဲ့ မေထရ္တစ္ပါးရွိခဲ့ဖူးပါတယ္။ ထိုမေထရ္ဟာ ေက်ာင္းမွာပဲျဖစ္ေစ၊ အရပ္ထဲ ၊ ရြာထဲျဖစ္ေစ သူႏွင့္ရင္ဆိုင္ေတြ႕တဲ့ ဆင္းရဲ၊ခ်မ္းသာ ပုဂၢိဳလ္မွန္သမွ် ကို “ဟဲ့..သူယုတ္မာ…..လာေလာ့၊ ဟဲ့..သူယုတ္မာ…….သြားေလာ့” (ဧဟိ ၀သလိ……ယာဟိ ၀သလိ) လို႔ ျမင္သမွ်လူေတြကို ေျပာဆိုႏုတ္ဆက္ေတာ့တာပဲ။ ထိုအေၾကာင္းကို ၾကားရဖန္မ်ားတဲ့ ရဟန္းေတာ္မ်ားက ျမတ္စြဘုရားအား သြားေလွ်ာက္ပါတယ္။ ျမတ္စြာဘုရားက ပိလိႏၵ၀စၦမေထရ္ကို ေခၚၿပီး “ခ်စ္သား….ဒီလို ေျပာတယ္ဆုိတာ မွန္ပါသလား” လို႔ေမးေတာ္မူေသာအခါ မေထရ္က “မွန္ပါတယ္ဘုရား” လို႔ ေလွ်ာက္ထားပါတယ္။

သို႔ႏွင့္ ျမတ္စြာဘုရားဟာ ပိလိႏၵ၀စၦရဲ႕ ေရွးကျဖစ္ခဲ့တဲ့ဘ၀ေတြကို ျပန္ၿပီး ဆင္ျခင္တဲ့အခါ ထိုမေထရ္ဟာ ဘ၀ငါးပတ္လံုး ျဗဟၼဏအမ်ဳိးမွာ ျဖစ္ၿပီး “သူယုတ္မာ” ဆိုတဲ့ စကားကို ေျပာဆိုခဲ့တယ္။ ထုိမေထရ္ဟာ စိတ္ထဲေဒါသျဖစ္လို႔ မဟုတ္ဘဲ၊ ဘ၀မ်ားစြာက ၀ါသနာဘာဂီအရ ေျပာဆိုေနျခင္းသာ ျဖစ္ေၾကာင္း သိေတာ္မူတဲ့အခါ “ ခ်စ္သားရဟန္းတို႔……ပိလိႏၵ၀စၦ ကို အျပစ္မတင္ၾကပါနဲ႔၊မရႈပ္ခ်ၾက ပါနဲ႔၊ ခ်စ္သားပိလိႏၵ၀စၦဟာ ေဒါသထြက္လို႔ ေျပာျခင္းမဟုတ္၊စိတ္ထဲရွိလို႔ ေျပာတာမဟုတ္ဘူး၊ အာသေ၀ါကင္းကြာေသာ သူတို႔မည္သည္ သူတစ္ပါးအား ခက္ထန္ၾကမ္းတမ္းၿပီး ထိခိုက္နစ္နာေစတဲ့ေျပာဆိုျခင္းမ်ဳိးကို ေျပာဆိုေလ့မရွိေတာ့ပါဘူး၊ ဘ၀ါဘ၀က အေလ့အက်င့္ ေၾကာင့္သာ ေျပာဆိုျခင္းျဖစ္ပါတယ္” လို႔ မိန္႔ေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။

ထိုအတူ ယခုလည္း မုိးကုတ္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးရဲ႕ မင္း…ငါ …ကြ စတဲ့ စကားအသံုးအႏႈန္းမ်ားဟာလည္း စိတ္ထဲအျပစ္ေဒါသမရွိဘဲ၊ ဒကာ/ဒကာမအေပၚတြင္ ျဖစ္ေစခ်င္တဲ့ ေစတနာထက္သန္သည့္အတြက္ ေျပာျခင္းျဖစ္ဟန္တူပါတယ္။ ‘သူယုတ္မာ’ ဆိုတဲ့စကားဟာ ‘မင္း ငါ ကြ’ ဆိုတဲ့စကားထက္ အဆေပါင္းမ်ားစြာရင့္သီးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ထိခိုက္နစ္နာေစလိုတဲ့ ေစတနာမပါတဲ့အတြက္ အျပစ္မရွိပါဘူး။ ထို႔ေၾကာင့္ မိုးကုတ္ဆရာေတာ္ႀကီး မိန္႔ေတာ္မူခဲ့တဲ့ ‘မင္း ငါ ကြ’ စကားဟာလည္း ေဒါသႏွင့္ေျပာ ျခင္းမဟုတ္ စားစကား ရြာနားအေရာက္ပို႔မယ္ဆိုတဲ့ ေစတနာနဲ႔ ေျပာတာျဖစ္တဲ့အတြက္ သံုးလို႔ရပါေၾကာင္း အေျဖေပးလိုက္ရပါတယ္။

အေမး။ ။အရက္ႀကိဳက္တဲ့ မိတ္ေဆြေတြက အရက္တုိက္ဖို႔ ေတာင္းဆိုရင္ လွဴသင့္ပါသလားဘုရား

တပည့္ေတာ္ ထိုင္းနိုင္ငံေရာက္စဥ္ မိတ္ေဆြတစ္ေယာက္ အရက္ၾကမ္းကို ပဲႀကီးေလွာ္ေစံ အနည္းငယ္နဲ႔ ျမည္းၿပီး ေသာက္ေနတာ ေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။ ေသာက္တဲ့အရက္ကလဲ ေစ်းညံ့တဲ့ အရက္ၾကမ္း အရက္ျပင္း၊ အစာမည္မည္ရရလဲ မခံဘဲ ပဲေလွာ္ေစ့ ေလးငါးေစ့နဲ႕ ေသာက္ေနေတာ့ အစာအိမ္ ထိခိုက္မွာ စိုးလို႔ စားစရာ ၀ယ္ေကၽြးမိရင္ အျပစ္ျဖစ္ပါသလားဘုရား။

အေျဖ။ ။ ပထမေမးခြန္းမွာ မိတ္ေဆြေတြက အရက္တုိက္ဖို႔ေတာင္းဆိုရင္ လွဴသင့္ပါသလား။ အရက္ဆိုတာ လူတို႔ရဲ႕ သီလဆိုတဲ့ ငါးပါး သီလထဲမွာပါပါတယ္။ အရက္ကို ကိုယ္တိုင္ေသာက္လို႔ပဲျဖစ္ေစ၊ သူတစ္ပါးအား ေရာင္းလို႔ပဲျဖစ္ေစ၊ သူတစ္ပါးအား ေပးလို႔ပဲျဖစ္ေစ ကိုယ္က်င့္တရား ခၽြတ္ယြင္းမႈ ျဖစ္သြားပါတယ္။ ထိုအရာမ်ားအနက္ မိမိေပးလိုက္ေသာ အရက္ကို ေသာက္ၾကေသာသူမ်ားဟာ အရက္ေၾကာင့္ ပံုမွန္စိတ္အေနအထားမဟုတ္ေတာ့ပဲ စိတ္အေနေဖါက္ျပန္ကာ မေကာင္းမႈမ်ားကို ျပဳလုပ္ဖို႔ ၀န္မေလးေတာ့ပါ။ ကိုယ္က အရက္ကုိလွဴလိုက္သည္ျဖစ္ေသာ္လည္း လွဴလိုက္သည့္အရက္က ေကာင္းက်ဳိးထက္ဆိုးက်ဳိးကိုသာ ေပးတတ္တဲ့အတြက္ အရက္လွဴရင္ လည္း အျပစ္ရွိပါတယ္လို႔ ေျဖၾကားလိုက္ပါတယ္။

ဒုတိယအခ်က္က တစ္ဘက္သားရဲ႕ အစာအိမ္ထိခိုက္မွာကိုစုိးတဲ့အတြက္ အျမည္းအေနနဲ႔ စားစရာလွဴတာဟာ အျပစ္မျဖစ္ပါဘူး၊ ဘာေၾကာင့္ဆိုရင္ တစ္ဘက္သားအား အစာအိမ္ထိခိုက္မွာစိုးတယ္ဆိုတဲ့ ေမတၱာစိတ္အရင္းခံျဖင့္ စားစရာကို ေပးလွဴေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ လွဴဒါန္းလိုက္တဲ့ စားစရာေၾကာင့္ သူတစ္ပါးရဲ႕ က်န္းမာေရးအတြက္ ေကာင္းက်ဳိးကို ျဖစ္ေစတတ္ေသာေၾကာင့္ စားစရာလွဴရင္ အျပစ္မျဖစ္တဲ့အျပင္ ကုသိုလ္ေတာင္ရပါေသးတယ္၊ တစ္ခုေတာ့ရွိတာေပါ့။ သည္လိုစိတ္ထားမ်ဳိးမဟုတ္ဘဲ အရက္အတြက္ သက္သက္ အားေပးအားေျမာက္ျပဳၿပီး အျမည္း၀ယ္ေပးတာကေတာ့ အားေပးရာေရာက္တဲ့အတြက္ အျပစ္ျဖစ္နိုင္ပါတယ္။

အေမး။ ။ ရဟန္းေတာ္မ်ားဟာ ရရွိထားတဲ့ တရားအဆင့္ကို ေဖာ္ျပၾကတာ မေတြ႕ရပါ၊ လူတစ္ေယာက္သာျဖစ္တဲ့ ဆရာသက္ႀကီးဟာ သူ႔နာမည္အေရွ႕မွာ အနာဂါမ္ဆိုတဲ့နာမည္ႏွင့္တြဲကာ အနာဂါမ္ ဆရာသက္ႀကီးလို႔ ေခၚရတဲ့အေၾကာင္းရင္းကို ရွင္းျပေပးပါဘုရား။

အေျဖ။ ။ “အနာဂါမ္ဆရာသက္ႀကီး” ရဲ႕ဘ၀ဇာတ္ေၾကာင္းကို ဓမၼာစရိယဦးေဌးလႈိင္ေရးတဲ့ စာအုပ္မွာ ဖတ္ရတာ အလြန္ၾကည္ညိဳစရာလည္းေကာင္းသလို တရားလိုသူတို႔အတြက္လည္း သဒၶါတရားတုိးတက္လာကာ တရားအားထုတ္ခ်င္စိတ္ေတြ ျဖစ္ေပၚလာရပါတယ္။ ဆရာႀကီး ဆရာသက္ဟာ သူ႔ဘ၀တစ္ေလွ်ာက္ ပဋိပတၱိလုပ္ငန္းကို စြမ္းစြမ္းတမံ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ရာမွာ ေ၀ေနယ်တို႔အား တရားျပရာ၌ သာမန္လူမ်ား သိနိုင္ခဲတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကို ႀကိဳသိေနျခင္း၊ စတဲ့ ထူူးျခားတဲ့ အျမင္ရွိေနတယ္ဆိုတာ စာဖတ္ၿပီး သိရၾကည္ညိဳခြင့္ရခဲ့ပါတယ္။ ျဖစ္နုိင္သည္မွာ သူ႕ကိုယ္၌က အနာဂါမ္ရယ္လို႔ တရားအဆင့္အတန္းကိုု တပ္ထားတာ မေတြ႕ရပါဘူး၊ သူ႔ရဲ႕လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကို အေျခခံၿပီး သူ႔ပရိသတ္က ေခၚေ၀ၚသမုတ္ခံရတာ ျဖစ္ေကာင္း ျဖစ္နိုင္ပါတယ္ လို႔ ေျဖၾကားေပးလိုက္ပါတယ္။

အေမး။ ။အရွင္ဘုရား…. လက္ဖက္သုပ္ကို သံဃာေတာ္မ်ားအား ညေန လွဴခြင့္ ရွိပါသလားဘုရား၊ သံဃာေတာ္မ်ားကုိ ညေနဘက္ ဆက္ကပ္ခြင့္ရွိတဲ့ အရာမ်ား ရွင္းျပေပးပါ။

အေျဖ။ ။ လူအမ်ားသည္ ေနမြန္းလြဲအခ်ိန္တြင္ ရဟန္းေတာ္မ်ားအား လက္ဖက္သုပ္မ်ားကို မလွဴေကာင္းသကဲ့သုိ႔ သံဃာေတာ္မ်ားကလည္း အကပ္မခံေကာင္းေပ။ ဘုဥ္းေပးဖို႔ ဆိုသည္မွာ လံုး၀ မျဖစ္နိုင္ေပ။

မဟာဂႏၶာရံုဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးရဲ႕ ပါတိေမာက္ဘာသာဋီကာတြင္ အသုပ္တို႔ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ေရးထားပါတယ္္။ ယခုေခတ္ေပၚ ညခ်င္း(ဂ်င္း)သုပ္မ်ားဟာ ၾကက္သြန္၊ဆီ၊ဆား၊ခ်င္း မ်ားကို တစ္ခုစီၾကည့္လွ်င္ တစ္ခါအကပ္ခံထားလွ်င္ ခုႏွစ္ရက္အတြင္းစားထိုက္သည့္ သတၱာဟကာလိက ႏွင့္ တစ္သက္လံုးစားထိုက္သည့္ ယာဇီ၀က ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ “အပ္၏” ဟုထင္မွတ္ဖြယ္ ရွိပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ ခ်င္း ကို ပင္ကိုယ္အၾကမ္းအတိုင္းမဟုတ္ဘဲ စားေကာင္းေအာင္ ျပဳျပင္ကာ လက္သုပ္တစ္မ်ဳိး ျဖစ္ေအာင္ စီမံထားသျဖင့္ ေနမြန္းလြဲလွ်င္ မစားေကာင္းသည့္ ယာ၀ကာလိက ခဲဘြယ္ထဲ ပါ၀င္ေနပါသည္ လို႔ ဆရာမ်ားတို႔က ယူၾကပါသည္။ ယာ၀ကာလိက မဟုတ္ ဟု ျငင္းေစဦးေတာ့ ထိုခ်င္းသုပ္ေၾကာင့္ ကင္းေပ်ာက္မည့္ ေရာဂါရွိမွ စားေကာင္းပါတယ္။ အေၾကာင္းမဲ့ျဖစ္ေစ၊ ဆာေလာင္မြန္သိပ္၍ ျဖစ္ေစ စားလွ်င္ မည္သည့္နည္းႏွင့္မွ် လြပ္လပ္ခြင့္ မရ၊ အကပ္ခံလွ်င္ ဒုကၠဋ္အာပတ္သင့္သလို မ်ဳိတိုင္းမ်ဳိတိုင္း ဒုကၠဋ္မ်ားစြာ သင့္ပါတယ္။

ရဟန္းေတာ္မ်ားအတြက္ ညေနဘက္ ဆက္ကပ္ခြင့္ရွိတဲ့ အရာမ်ားက (ေဖၚျပခဲ့ၿပီးသည့္ သစ္သီးရွစ္မ်ဳိး) ေဖ်ာ္ရည္မ်ားအျပင္၊ မန္က်ည္းေဖ်ာ္ရည္၊ဆီးေဖ်ာ္ရည္၊ ေရွာက္သံပုရာေဖ်ာ္ရည္တို႔ကိုလည္း ဆက္ကပ္ခြင့္ ရွိပါတယ္။

ေနာက္ သတၱာဟကာလိက ေဆးအျဖစ္ ေထာပတ္၊ဆီဦး၊ဆီ ၊ ပ်ား၊ တင္လဲစသည္တို႔ကိုလည္း ဆက္ကပ္ခြင့္ ရွိပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ သံဃာေတာ္မ်ားဘက္က ဆိုခဲ့ၿပီးသည့္ေဖ်ာ္ရည္၊ ေထာပတ္စသည္တို႔ကို အကပ္ခံ၍ ရပါေသာ္လည္း သံုးစြဲေသာအခါ အနာေရာဂါေပ်ာက္ေစရန္သာ သံုးစြဲသင့္သည္၊ ဆာေလာင္မြတ္သိပ္ရံုမွ်ျဖင့္ မဘုဥ္းေပးေကာင္း(မစားေကာင္း)ပါ။ ဆာေလာင္၍ ဘုဥ္းေပးလွ်င္ အာပတ္သင့္ပါတယ္ လို႔ ေျဖၾကားေပးလိုက္ပါတယ္။

အေမး။ ။အရွင္ဘုရား…နတ္ျပည္တြင္တည္ထားေသာ စူဠာမဏိေစတီေတာ္ တည္ရာတြင္ သံုးေသာပစၥည္းမ်ားႏွင့္ နတ္တစ္ေယာက္ရဲ႕ အရပ္က သံုးဂါ၀ုတ္ဆိုေတာ့ ေစတီကေရာ ဘယ္ေလာက္ျမင့္သလဲဆိုတာ သိခ်င္ပါတယ္ဘုရား။

အေျဖ။ ။စူဠာမဏိေစတီေတာ္တြင္ ပါ၀င္တည္ထားေသာ ပစၥည္းမ်ားအေၾကာင္းကို ‘ဣႏၵနီလမယံ’ လို႔ပါရွိတဲ့အတြက္ စူဠာမဏိေစတီေတာ္တြင္ ‘ပတၱျမားညိဳ’ လို႔ ေခၚတဲ့ ေက်ာက္မ်က္ရတနာမ်ား ပါ၀င္ပါတယ္။ ထိုအေၾကာင္းကို မဟာမယာ၀တၱဳတြင္ လာရွိပါေၾကာင္း သမႏၱစကၡဳဒီပနီက်မ္းတြင္ မံုးေရြးေဇတ၀န္ဆရာေတာ္က ျပဆိုထားပါတယ္။ မဟာဗုဒၶ၀င္ ဒုတိယတြဲ ႏွာ-၂၀၄ တြင္ေတာ့ ထိုေစတီႀကီးဟာ ရတနာခုႏွစ္ပါးျဖင့္ မြမ္းမံ စီျခယ္အပ္ေသာ လို႔ လာရွိတဲ့အတြက္ ရတနာခုႏွစ္ပါးလည္း ျဖစ္နိုင္ေလာက္တယ္ လို႔ ယူဆမိပါတယ္။

စူဠာမဏိေစတီေတာ္ရဲ႕ ပမာဏကို က်မ္းဂန္တို႔၌ အမ်ဳိးမ်ဳိးျပဆိုထားပါတယ္။

သီဟုိဠ္ကၽြန္းက သုမနသာမေဏဟာ တာ၀တႎသာ သုိ႔သြားၿပီး သိၾကားမင္းထံ၌ ညွပ္ရိုးေတာ္ဓာတ္ကုိ ေတာင္းေသာအခါ သိၾကားမင္းက တစ္ယူဇနာပမာဏရွိတဲ့ ေစတီကို ဖြင့္၍ လက္ယာညွပ္ရိုးေတာ္ဓာတ္ကို ထုတ္ကာ သုမန သာမေဏအား ေပးလိုက္တယ္ လုိ႔ ပါရာဇိကဏ္အ႒ကထာ တြင္ ျပဆိုထားသကဲ့သုိ႔ မဟာ၀င္က်မ္းတြင္လည္း တစ္ယူဇနာ လို႔ ျပဆိုထားပါတယ္။သီဟဠမူမွာကား သံုးယူဇနာ ရွိပါသတဲ့၊ မဟာဗုဒၶ၀င္ ဒုတိယတြဲတြင္လည္း သံုးယူဇနာလို႔ ေဖၚျပပါတယ္။ ဇိနာလကၤာရဋီကာ -၂၃၃- တြင္ ယူဇနာသံုးဆယ္ ရွိပါတယ္ လို႔ အသီးသီးေဖၚျပထားၾကပါတယ္။

ထုိကဲ့သုိ႔ ေစတီဥာဏ္ေတာ္အျမင့္ဟာ တစ္ယူဇနာ၊ သံုးယူဇနာ၊ ယူဇနာသံုးဆယ္ လို႔ အသီးသီးေဖၚျပခ်က္တို႔တြင္ ဘယ္ဟာကို ယူရပါမလဲ ဆိုတာကို ယေန႔ဗုဒၶ၀ါဒဆိုင္ရာ အေမးအေျဖမ်ား အမွတ္(၆)တြင္ တည္ေတာဆရာေတာ္ႀကီး ေ၀ဖန္ေတာ္မူထားတာကုိ ေတြ႕ရပါတယ္၊ သဘာ၀လည္းက်လွတဲ့အတြက္ ေဖၚျပေပးလိုက္ပါတယ္။

ဥာဏ္ေတာ္အျမင့္ က်န္းဂန္အသီးသီးတို႔တြင္ ျပဆုိထားသည္မွာ မတူညီၾကေသာ္လည္း စဥ္းစားၾကည့္ဖို႔ကေတာ့ သိၾကားမင္းစံရာ ေ၀ဇယႏၱာ ျပာသာဒ္ပါ၊ ဘယ္လိုစဥ္းစားၾကည့္ရမွာလည္းဆိုရင္ (သတၱေယာဇနသတုေဗၺေဓာ - ယူဇနာခုႏွစ္ရာ အေစာက္ရွိေသာ၊ ေ၀ဇယေႏၱာနာမ ပါသာေဒါ - ေ၀ဇယႏၱာျပာသာဒ္သည္၊ ဥဂၢဥၥိ-ေပါက္၏)လို႔ ဓမၼပဒအ႒ကထာ မဃ၀တၳဳအဖြင့္မွာ ျပထားပါတယ္၊ သိၾကာမင္းေနရာက ျပာသာဒ္ ယူဇနာ -၇၀၀- ျမင့္တယ္ဆိုရင္ ဘုရားရွင္ရဲ႕ စူဠာမဏိေစတီ္ေတာ္ သံုးယူဇနာဆိုေတာ့ နိမ့္လြန္းေနပါတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ယူဇနာ -၃၀- ဆိုတာ ျဖစ္ေလာက္စရာ ရွိတယ္လို႔ ယူဆမိပါေၾကာင္း ေျဖၾကားေပးလိုက္ပါတယ္။

Saturday, October 18, 2008

ေမေလးသို႔ေပးစာမ်ား(၂)

ေမေလးေရ…
မွတ္မိေသးလား…ဒီလိုပဲ..သီတင္းကၽႊတ္လျပည့္ေန႔..လမင္းကလည္းသာေနလိုက္တာ..
ၾကယ္ေတြကလည္းစုံလို႕..ဒီတံုးကနင္ကေက်ာင္းျပီးစ အခ်ိန္ေလး နင့္ဘာလုပ္ရမလဲဆိုတာကို
ေတြးေန..စဥ္းစားေနခ်ိန္ေလ…ငါတို႔လမ္းေလွ်ာက္ထြက္တယ္ေလ..ဆူညံေနတဲ့ျမိဳ႕ျပရဲ႕ေရေပၚဆီ
ယဥ္ေက်းမႈကိုျငီးေငြ႔တာနဲ႔..တိပ္ဆိပ္ေနတဲ့ဘုရားကုန္းဖက္ကိုလမ္းေလွ်ာက္ထြက္ခဲ့ၾကတယ္ေလ
သီတင္းကၽႊတ္လ..ဆီမီးပူေဇာ္တဲ့အေၾကာင္းကိုျပန္ေျပာေနတံုး..ရုတ္တရက္နင္ေမးခဲ့တာက“ငါ့ဘ၀
မွာဘာျဖစ္ျခင္လည္းတဲ့?” သူေဌးလား?ဘုန္းၾကီးလားေေနကစ္ာေရးဆရာလား ?တဲ့ ေတာ္ေတာ္ေလး
ေျဖရခက္တယ္ဟ..
ငါျဖစ္ခ်င္တာက လူပီသတဲ့လူပဲျဖစ္ခ်င္တာပါ..ဟုတ္တယ္လူပီသတဲ့လူျဖစ္ဖို႕ကေတာ့ မလြယ္ဘူးေလ
ဒါေပမဲ့ၾကဳိးစားရမွာပဲ..နင္မအံ့ၾသနဲ႔ေမေလး..ေလာကမွာလူအမ်ဳိးမ်ဳိးရွိေၾကာင္းကိုငါတို႕ရဲ႕တရာေတာ္ေတြမွာ
ရွိတယ္ေလ..၀ိမာနအဌကထာမွာ..လူေလးမ်ဳီးရွိတာကိုျပထားတယ္..ဖတ္ၾကည့္ေနာ္၊
(၁)မႏုသေနရရိက=လူငရဲသား
လူငရဲသားဆိုတာလူသားစင္စစ္ျဖစ္ရက္နဲ႕၊သူ႕အသက္သတ္၊သူ႕ဥစၥာခုိးစတဲ့ မျပဳလုပ္သင့္တဲ့ အလုပ္ေတြကို
လုပ္လို႔ အျပစ္ဒဏ္ေပးခံေနရတဲ့လူေတြ..ဥပမာ ရာဇ၀တ္ျပစ္ဒဏ္သင့္လို႔ ေထာင္သြင္းအက်ဥ္းခ်ခံရတာ၊ေျခလက္
ျဖတ္ခံရျပီးဒုကၡၾကီးေရာက္ေနတဲ့သူေတြေပါ့။
(၂)မႏုသေပတ=လူျပိတၱာ
ေရွးကေကာင္းမႈေတြကိုမျပဳပဲမေကာင္းမႈေတြကိုပဲလုပ္လာခဲ့လို႕အမစားအစာအ၀တ္ထည္မရွိပဲဆာေလာင္
မြတသိပ္၊ဆင္းရဲျပီး၇ပ္တည္ရာမရေျပးလြားရုံးကန္ေနရတဲ့လူေတြ၊ေခတ္စကားနဲ႔ေျပာရင္ေတာ့၊လူမြဲေတြေပါ့ေနာ္
(၃)မႏုသတိရိစာၦန=လူ႕တိရိစာၦန္
လူနဲ႔လူခ်င္းအတူတူျဖစ္ေပမဲ့ သူမ်ားခိုင္းတာလုပ္၊သင့္မသင့္မစဥ္းစား သူမ်ားကသတ္ဆိုသတ္၊ေျခဆိုေျခ
တာ၀န္ေတြနဲ႕မနားမေနသြား၊လူ႕ေလာကစည္းမ်ည္းေတြကိုခ်ဳိးေဖါက္မလုပ္သင့္တာေတြကိုအကုန္လုပ္တဲ့လူမ်ဳိး
ေတြေပါ။
(၄)ပရမတၳမႏုသ=လူသားစင္စစ္..လူပီသတဲ့လူဆိုတာက
မိမိအက်ဳိး..သူတစ္ပါးအက်ဳိးကိုကံနဲ႔ကံရဲ႕အက်ဳိးကိုသိျပီး မေကာင္းမႈကိုလုပ္ရမွာကို ရွက္တဲ့၊ေၾကာက္တဲ့လူ
ဂရုဏာတရားၾကီးျပီးေလာအတြက္၊မိမိကိုယ္က်ဳိးကိုစြန္႕လြတ္အနစ္နာခံရဲသူေတြက လူပီသတဲ့လူပဲေလ။
ဒါကိုဘုရားေျပာတဲ့ လူေလးမ်ဳိးပဲေလ
အရာရာကိုသိမ္းပိုက္ျပီးေတာ့..ငါမွငါဆိုတဲ့တဘ၀စံေရေပၚဆီအယူနဲ႔ခ်မ္းသာေက်ာ္ၾကားေနရတာထက္၊လူပီသတဲ့
အညတရဘ၀ကိုပဲ ငါမက္ေမာေနတယ္ေလ။
ေမေလးတို႔ အမႏုသေဘးမွကင္းေ၀ၾကပါေစ။
မွတ္ခ်က္။ ။ က်ေနာ္သၾကီးကိုေရးမတတ္တာေၾကာင့္ ျပင္ဖတ္ေပးၾကပါလို႔ေတာင္းပန္ပါတယ္။

Sunday, October 12, 2008

ေမေလးသို႔ေပးစာမ်ား(၁)

ေမေလးေရ…
နင္ငါ့ကိုခဏခဏေမးဘူးတဲ့စကားနဲ႔ပဲဒီစာရဲ႕နိဒါန္းကိုငါစလိုက္တယ္..ဘ၀ဆိုတာဘာလဲတဲ့?ျပီးေတာ့ ေမေလးတို႕ေရာဘာေတြဆက္ျဖစ္လာမလဲတဲ့၊နင္ေမးခဲ့တယ္..ေျပာရတာေတာ့ခက္တယ္၊ငါနားလည
္တဲ့ဘ၀ဆိုတာ…ျဖစ္စဥ္တစ္ခုပါ..ေသျခင္းနဲ႕ရွင္ျခင္းၾကားကလႈပ္ရွား၇ုံးကန္ေနရတဲဲ့ စိတ္န႕ဲကိုယ္တို႔ေပါင္း
စည္းေနတဲ့ပုံစံတစ္ခု ဒါမွမဟုတ္သ႑န္တစ္ခုပဲေလ…ဘာေတြဆက္ျဖစ္လာမလဲ ဆိုတာကေတာ့၊ငါတုိ႔
ဘာလုပ္ေနလဲ?ငါတို႔ဘာေတြလုပ္ခဲ့လဲဆိုတဲ့ဟာေတြေပါမွာမူတည္ေနတယ္၊ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ငါတို႔ရဲ႕Action
ေတြကငါတိုကဘာျဖစ္လာမလဲဆိုတာကိုဆံုးျဖတ္ေပးလိမ့္မယ္…လူတိုင္းနီးပါးသိျပီသားပါ၊ဒါေပမဲ့လိုက္လုပ္
သလား?လိုက္မလုပ္ဘူး..ဟ၊ကိုယ္ရဲ႕လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြက၊ကိုယ့္ကိုျပန္ျပီးအက်ဳိးသက္ေရာက္တယ္ဆိုေပမဲ့
တခါတေလမွာတုံျပန္မႈမရွိတဲ့အျဖစ္မ်ဳိးကိုေမေလးအေနနဲ႔ၾကဳံရေကာင္းၾကဳံဘူးလိမ့္မယ္ဒါေပမဲ့သြယ္၀ိုက္ေသာ
နည္းအားျဖင့္ေတာ့ၾကဳံရတတ္တာပဲေလ၊ကိုယ္လုပ္တာကိုယ္ျပန္ရတတ္တာပါပဲေလ။
ေမေလးသိျပီးတဲ့ အတိုင္းပဲ“ေစတနာသည္ကံ” တဲ့ဒါေပမဲ့ေစတနာထားရုံနဲ႔ေတာ့ကံအက်ဳိးေပးျဖစ္လာမလား?
ကိုတိုင္လုပ္ဖို႔လိုတယ္၊ရွင္းရွင္းေျပာရရင္“လုပ္အားလိုတယ္”စာစကားေျပာရင္ေတာ့“၀ိရိယ”လိုတယ္၊ျဖစ္ခ်င္ယုံ
ေလးနဲ႕ေတာ့ဘာမွ မျဖစ္လာဘူးေလ။
လူတစ္ေယာက္ဟာထိပ္တန္းေရာက္ေအာင္ျမင္ေနတယ္ဆိုတာ၊အဲဒီလူရဲ႕ကိုယ္၊ႏုတ၊္စိတ္ေတြက“တစ္ထပ္တည္းက်လို႔ပါ”
မဟုတ္ရင္ဘယ္လိုမွမေအာင္ျမင္ဘူး၊ဥပမာေလ…လူတစ္ေယာက္ဟာစိတ္ထဲကလည္းဒီအလုပ္ကိုလုပ္
မယ္လို႔ဆံုးျဖတ္ျပီးတဲ့ေနာက္၊ႏုတ္ကလည္းေျပာတယ္လုပ္မယ္ေပါ့၊သူရဲ႕လုပ္ေဆာက္ခ်က္ေတြကလည္းဒီအေပၚမွပဲမနားတမ္း
တစိုက္မွတ္မွတ္ရွိေနရင္္ေအာင္ျမင္တာပဲ၊
ေကာငး္တာဆိုးတာကသူ႕ရဲ႕ေစတနာAttationအေပၚမူတည္ေနတယ္ေလဒါေပမဲ့ေသခ်ာတာက လူတစ္ေယာက္
ဟာ..သူဆံုးျဖတ္တဲ့အတုိင္း ကာယကံ၊၀စီကံ၊မေနာကံေတြ၊တစ္ထပ္တည္းက်ျပီဆိုရင္ေတာ့ တကယ္ေအာင္ျမင္
တဲ့ လူျဖစ္လာလိမ့္မယ္ေလ။
ေမေလး…ခ်မ္းသာကိုယ္စိတ္ျမဲပါေစ

Tuesday, October 7, 2008

ျပန္ျပီးက်င့္ဖို႔လိုေနျပီ

စာေရးမယ္လို႔စဥ္းစားမိေပမဲ့တကယ္ခ်မေရးျဖစ္ဘူးစိတ္ထဲမွာပဲေတးထားလိုက္တယ္ ဒီလိုနဲ႔စာေလာကအနဲ႔အဆက္သြယ္ျပတ္ျပီးေနလာခဲ့တာၾကာျပီေလ…အခုလည္းေတြးမိတာေလးကို ျပန္ျပီးေဖါက္သည္ခ်မယ္ေပါ့…က်ေနာ္ေတြးမိတာက လက္ေတြ႔က်င့္ ၾကံအားထုပ္မႈေတြမရွိသေလာက္
ျဖစ္ေနတဲ ဘုရားေဟာတဲ့ လူ႕၀ိနည္းလို႔ေျပာရမဲ့လူတစ္ေယာက္ဆိုရင္၊လူမွန္ရင္က်င့္ကို က်င့္ရမဲ့၊လူ႔က်င့္
၀တ္ေတြ့၊က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ ေပ်က္ဆံုးေနတယ္၊စာေတြ႔အရရွိျပီး၊ႏုတ္ိတိုက္အာဂုံေဆာင္ေနတာၾကားရေပမဲ့
လက္ေတြ႔ေန႔ံစဥ္ဘ၀မွာ၊က်င့္သးုံမႈမရွိေတာ့ဘူး..တကယ္က်ေနာ္တို႕လိုက္ေနၾကတာ လိုခ်င္ေနၾကတာက
ေနရာ၊အာဏာနဲ႔ေငြပဲေလ၊ကိုယ္လိုခ်င္တာကိုရဘို႔ ဘာမဆိုလုပ္ရဲတဲ့ သတၱိက အျပည့္..အနစ္နာခံလိုက္မယ္
ဆိုတဲ့စိတ္က မရွိေတာ့ဘူး၊ဒါဟာ က်ေနာ္တို႔ဆင္းရဲရတဲ့ အေၾကာင္းအရင္း၊ျပီးေတာ့ ပံုစံေျပာင္းလာတဲ့ မိဘနဲ႔
သားသမိးဆက္ဆံေရး၊ဆရာတပည့္ဆက္ဆံေရး၊လင္နဲ႔မယားဆက္ဆံေရး၊ဒီၾကားေတြမွာစီးပြြးေရဆန္လာတယ္
မိဘကလည္း၊ အရြယ္ေရာက္လာတဲ့ သားသမီးဆီက၊တံု႔ျပန္မႈကိုေမွ်ာ္ လာတယ္ ၊သားသမီကလည္းျပန္မၾကည့္
ႏုိင္တဲ့ အခါ…ျငီးတြားၾကေတာ့ တာေတြေတြ႔ရတယ္၊သားသမီေတြကလည္းမိဘထက္ပိုျပီး သူတို႔ရင္ေသြးေတြကို
ဂရုစိုက္မိေနတတ္တယ၊သတိထားမိတာေလးေတြေျပာတာပါ၊ကိုယ္ကိုတိုင္လည္းဒီလမ္းကို တစ္ေန႔ေလွ်ာက္ရမွာ ေမ့ေနၾကတယ္တူပါတယ္…အလားတူပဆရာတပည့္ေတြၾကားမွာပိုက္ဆံပိုေပးႏုိင္သူေတြေနရာပိုရတယ္၊လိုတရ
တပည့္ေတြကိုပိုခ်စ္ေနတယ္၊တကယ္ေတာ့ဆရာဆိုတာသီလသိကၡာကို ပိုျပီးေစာင့္ရတာ၊ကိုယ္တိုင္ကစံျပျဖစ္ရမွာေလ၊အတတ္လည္းသင္၊ပဲ့ျပင္ဆံုးမ၊သိပ မခ်န္ ေဘးရန္ကာဆီး
တဲ့ေလ၊အခုျဖစ္ေနတာကပိုက္ဆံေပးမွစာသင္ရမယ့္အေနထားေတြ၊ပညာတတ္ခ်င္ရင္ေငြရွာလာပါေပါ့ေငြမရွိရင္
မသင္ရေတာ့တဲ့အေျခေနမ်ဳိးျဖစ္ေနခဲ့တာဘာေၾကာင့္လည္း၊စံနစ္ေၾကာင့္လားဓကိုယ္တိုင္ကအနစ္နာမခံခ်င္တာ
လားေတြးေနမိတယ္၊
အၾကီးကဲ၀တ္တဲ့..ထၾကြႏုိးၾကား၊သနားသီးခံေ၀ဖန္ေထာက္ရႈတဲ့၊အခုဟာကမဟုတ္ေသးဘူးေလ၊အၾကီးကမ်ားမ်ားစား၊
အငယ္ကသူ႔အံဖတ္စား၊ခိုင္းတာမလုပ္ရင္အျပစ္ေပး၊ဘုရားစကားေ၀းေ၀းေရွာွွင္၊အေမွာင္ကိုဖက္ျပီးဖိမ္ယက္
ေနတဲ့အခ်ိန္လားေနာ္၊တိုင္းျပည္ကိုေကာင္းေစခ်င္တယ္၊ေလာကကိုတကယ္ေကာင္းေစခ်င္တယ္ဆိုရင္ေတာ့၊
က်ေနာ္တို႕တေတြ၊ဘုရားစကားကိုလက္ေတြ႔က်င့္ၾကံရလိမ့္မယ…မဟုတ္ဘူးဆိုရင္၊က်ေနာ္တို႔ဟာဘုရားကို
လိမ္ေနသလိုပဲျဖစ္ေနမွာေသခ်ာတယ္္၊
က်ေနာ္တို႔ဘယ္လုိေရွ႔ဆက္သြားမလဲ?တရားေတာ္ေတြကိုေမ့ပစ္ျပီးေနၾကမွာလား?ေန႔စဥ္ဘ၀မွာတရားေတာ္ေတြကို
လက္ေတြ႔အသုံမခ်ျခင္တာလား?မခ်တတ္တာလား?ေခတ္မမွီေတာ့ဘူးထင္လို႕လား? က်ေနာ္တို႔ေရွ႔တန္းကို ျပန္ေရာက္ဖို႔ကတရားေတာ္ကို ေလးစားစြာျပန္လည္လိုက္နာက်င့္သံုးဖို႕ဆိုတာကို ယံုၾကည္ဆုပ္ကိုင္ေနရင္းနဲ႔ေလ။